Dieta paleo to współczesne spojrzenie na to, co mogli jeść nasi przodkowie myśliwych i zbieraczy miliony lat temu w epoce paleolitu. Wyobraź sobie chude mięso, dzikie ryby, jajka, orzechy, owoce i warzywa — to podstawa diety społeczeństwa przedagrarskiego. Chociaż nie jest to dokładna kopia starożytnych Diet (nasi przodkowie mieli znacznie mniejszy wybór żywności!), to podejście żywieniowe kładzie nacisk na całą, nieprzetworzoną żywność, jednocześnie eliminując nowoczesne udogodnienia, takie jak zboża, rośliny strączkowe, nabiał i dodatek cukru.
Ten ścisły system żywieniowy stał się popularny dzięki książce Paleo Diet z 2002 roku autorstwa naukowca Lorena Cordaina, który twierdzi, że te nowoczesne produkty są głównie odpowiedzialne za obecne problemy zdrowotne. Cordain uważał, że ludzie ewoluowali, aby rozwijać się na żywności, która była dostępna w okresie paleolitu, a odejście od tego naturalnego programu doprowadziło do wzrostu chorób przewlekłych, takich jak otyłość, cukrzyca i choroby serca.
Co można jeść na Paleo? 🥩🍎🌱
Dieta Paleo stawia na pierwszym miejscu żywność o wysokiej wartości odżywczej:
-
-
- Mięso i drób: * * wołowina, jagnięcina, kurczak, indyk, kaczka — wybierz wszystkie rodzaje mięsa w wersji chudej.
-
-
-
- Owoce morza: * * łosoś, dorsz, tuńczyk, Skorupiaki — preferuj tłuste ryby, aby uzyskać kwasy omega-3.
-
-
-
- Jaja: * * całe jaja i białka jaj są dozwolone w obu wariantach.
-
-
-
- Warzywa: * * zanurz się w jedzeniu zielonych liści, warzyw korzeniowych, warzyw krzyżowych i wielu innych.
-
-
-
- Owoce: * * jagody, jabłka, gruszki, brzoskwinie — wybierz Opcje o niskiej zawartości cukru.
-
-
-
- Orzechy i nasiona: * * migdały, orzechy włoskie, pestki dyni, Chia są dobrym źródłem zdrowych tłuszczów i białka.
-
Również na Paleo lista dozwolone są zdrowe tłuszcze: oliwa z oliwek, olej z awokado, olej kokosowy i masło klarowane (ghee). Przyprawy i zioła nadają smak bez dodawania dodatkowych składników.
Co warto wykluczyć 🚫 🌾 🧀 🍫
Rygor diety Paleo wynika z odrzucenia tego, co zwolennicy uważają za “nowoczesne” dodatki do żywności:
-
-
- Zboża: * * pszenica, ryż, kukurydza, owies, jęczmień — wszystkie zboża są zabronione.
-
-
-
- Rośliny strączkowe: * * fasola, soczewica, ciecierzyca i orzeszki ziemne są ograniczone.
-
-
-
- Produkty mleczne: * * mleko, jogurt, ser — wszystkie produkty mleczne są wyłączone.
-
-
-
- Cukier rafinowany: * * cukier biały, cukier brązowy, miód, agawa-słodziki są w większości unikane.
-
-
-
- Produkty wysoko przetworzone: * * chipsy, batoniki, pakowane przekąski-produkty wysoko przetworzone są wykluczone.
-
Należy również wykluczyć niektóre rodzaje olejów (rzepak, kukurydza, soja) i sztuczne słodziki.
Potencjalne korzyści 💪 🩸 ⚖️
Chociaż potrzebne są dalsze badania, niektóre badania sugerują, że dieta paleo może przynieść następujące korzyści:
-
-
- Lepsze zarządzanie poziomem cukru we krwi: * * ograniczenie rafinowanych węglowodanów i cukru może prowadzić do obniżenia poziomu glukozy we krwi, co jest korzystne dla osób z cukrzycą typu 2 lub opornością na insulinę.
-
-
-
- Utrata masy ciała: * * zwiększona zawartość białka i błonnika sprzyja sytości, co potencjalnie prowadzi do zmniejszenia spożycia kalorii.
-
-
-
- Zmniejszenie czynników ryzyka sercowo-naczyniowego:** niektóre badania wykazały poprawę poziomu trójglicerydów, ciśnienia krwi i stosunku cholesterolu na diecie Paleo.
-
Uważaj i obawy 🤔
Pomimo potencjalnych korzyści dieta paleo nie jest pozbawiona wad:
-
-
- Niedobory żywieniowe: * * wyeliminowanie całych grup żywności, takich jak rośliny strączkowe i nabiał, może prowadzić do niedoborów wapnia, żelaza i błonnika, jeśli nie zostanie zrekompensowane suplementami lub wzbogaconymi alternatywami.
-
-
-
- Zdrowie jelit: * * niektóre badania sugerują, że ścisła dieta paleo może negatywnie wpływać na różnorodność mikroflory jelitowej, potencjalnie wpływając na ogólny stan zdrowia.
-
-
-
- Kwestie zrównoważonego rozwoju: * * nacisk na spożycie mięsa budzi obawy etyczne i środowiskowe ze względu na jego ślad węglowy i wykorzystanie zasobów.
-
Paleo vs Keto: niezupełnie bliźnięta
Dieta ketogeniczna — Keto) to kolejne popularne podejście niskowęglowodanowe, ale jest bardziej rygorystyczna niż Paleo. Chociaż oba ograniczają spożycie węglowodanów, dieta ketonowa drastycznie zmniejsza je do mniej niż 50 gramów dziennie, powodując, że organizm przechodzi w stan ketozy — stan, w którym spala tłuszcz na energię zamiast glukozy.
Dieta Paleo pozwala na więcej węglowodanów z owoców i warzyw zawierających skrobię, co czyni ją mniej restrykcyjną pod tym względem.
Chociaż dieta paleo może oferować potencjalne korzyści zdrowotne poprzez skupienie się na całej żywności, jej rygor budzi obawy dotyczące wystarczalności składników odżywczych i bezpieczeństwa środowiskowego. Podobnie jak w przypadku każdej zmiany diety, przed przyjęciem diety Paleo należy skonsultować się z lekarzem lub zarejestrowanym dietetykiem, aby upewnić się, że odpowiada ona Twoim indywidualnym potrzebom i celom.
